Museum Dijkmagazijn de Heul

Museum Dijkmagazijn De Heul geopend op 28 augustdus – Meer over de Waterlinie

Op zondag 28 augustus 2022 is museum Dijkmagazijn De Heul (Provincialeweg 70 in Schalkwijk) geopend van 11.00 – 16.00 uur met tentoonstellingen over de Hollandse Waterlinie en over Corona. Bij de Waterlinie denk je in eerste instantie aan forten van baksteen. Tussen de forten liggen allerlei betonnen bouwwerken en soms nog restanten van loopgraven. Ook die horen bij de Waterlinie. In het museum zijn foto’s, plattegronden en ruim 50 ansichtkaarten van forten te zien. En niet te vergeten enkele modellen en uitleg over de Waterlinie. Daarna kun je met nog meer plezier een bezoek brengen aan de Waterlinie in onze omgeving.

De tentoonstelling over Corona en andere besmettelijke ziektes in het verleden is ook nog te zien.

Besmettelijke ziekten en Corona

Nu Corona op de terugtocht is, kijkt het museum terug naar besmettelijke ziektes in het verleden én naar Corona en naar parallellen.

In het verleden kwamen in Schalkwijk en Tull en ’t Waal en omliggende plaatsen allerlei besmettelijke ziektes voor. Zowel bij volwassenen als kinderen. Veel van deze ziektes zien we nu niet of nauwelijks meer in ons land. Bij sommige ziektes moeten we waakzaam blijven. Denk bijvoorbeeld aan TBC.

Bij veel ziektes is het aanvankelijk een raadsel waardoor deze worden overgedragen. Zo zien we ook “medicijnen” die niet werken, bijvoorbeeld in 1866 een “Cholera drank” die bescherming moet bieden. Bij pokken is er in de jaren 1880 een discussie over verplichte vaccinatie.

Wil je meer weten, kom dan naar het museum en bekijk onder andere de reconstructie van een ligbed met een tbc-patiënt. Ook is er informatie over wat er wél kon tijdens Corona.

Schalkwijkse vlag

Als u een Schalkwijkse vlag wilt bestellen of een vraag heeft aan de vrijwilligers van het museum stuur ons dan een mailtje. Kijk bij http://www.museuminschalkwijk.nl/contact.html

J. Baas en Zonen in Museum

Speciale aandacht is er voor Schoenmakerij J. Baas en zonen die 80 jaar lang was gevestigd in Schalkwijk. Gedurende een flink aantal jaren was er zelfs een vestiging in Houten. In het museum zijn de originele werkbank met geïmproviseerde kruk, diverse gereedschappen, onderdelen van schoenen en foto’s en documenten te zien.
In 1913 opent Jan Baas zijn Schoenmakerij aan de Provincialeweg 5. Op 13-jarige leeftijd komt zoon Henk Baas (geboren in 1917) in de zaak. Later komt ook zoon Joop (geboren in 1926) in de zaak. Henk kiest een andere richting maar blijft in deeltijd verbonden aan de zaak. Na de komst van Het Rond moet de winkel in Houten sluiten. In 1993 sluiten ook winkel en werkplaats in Schalkwijk.

De komende tentoonstelling ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding is in opbouw. De eerste resultaten zijn al te zien.

2000 jaar geschiedenis in museum

In het museum is van alles te zien over de ruim 2000 jaar oude geschiedenis op het Eiland van Schalkwijk. Die geschiedenis begint bij inheemse volken en Romeinen die woonden op de hoge gronden langs de Lek. Daarvan zijn archeologische vondsten te zien. Ongeveer 500 jaar oud zijn de vondsten uit de gracht van het kasteel (ridderhofstad) Schalkwijk.

Dat kasteel is er niet meer, wel een maquette van ruim één bij anderhalve meter groot. Te zien is hoe Johan Strick van Linschoten, maarschalk van het Sticht, in 1651 het kasteel belegert om een einde te maken aan het opdragen van de mis in de kapel van het kasteel. Behalve het kasteel is ook het omliggende terrein te zien, inclusief grachten en de huidige tuin van Jonkheer Ram.

Het museum laat steeds wisselende tentoonstellingen zien over de geschiedenis van de dorpen Schalkwijk en Tull en ’t Waal. Deze keer staan de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw centraal. Met foto's, voorwerpen, advertenties en heel veel blikken van koffie, thee, beschuit en nog veel meer.

Nieuwe aanwinsten in museum

Tijdens de vorige openstelling ontvingen we poppetjes die juffrouw van der Velden maakte ter gelegenheid van Kerstmis. Zij maakte samen met ouders ieder jaar een poppetje voor iedere leerling.

Bijzonder is ook het wandkleed van 2 x 3 meter uit 1989 van de Michielschool. Een van de afbeeldingen laat zien dat Hummeloord aan de basis staat van de schoolcarrière en het verdere leven.

Verrassende voorwerpen in museum in Schalkwijk

In het museum zijn voorwerpen voor bezoekers van alle leeftijden. Kinderen mogen spelen met ouderwets speelgoed. Hun ouders en grootouders kunnen herinneringen ophalen aan het leven in vroeger tijden

In de afgelopen jaren heeft het dorpsmuseum van Schalkwijk en Tull en ’t Waal veel voorwerpen ontvangen. In regelmatig wisselende tentoonstellingen is daarvan een deel te zien. Zo is er nu een tentoonstelling over nuttige en fraaie handwerken uit de vorige eeuw. Om meer te kunnen laten zien van de giften is er nu ook een speciale tentoonstelling met tientallen meest uiteenlopende giften. Een voorbeeld is het geëmailleerde bord van UTD-veevoeders. Dit laat een verleden zien wat al lang niet meer bestaat. Het bord zat aan de muur van een boerderij aan de Lange Uitweg in Tull en 't Waal waarvan de boer als nevenberoep ook veevoer verkocht. Het merk bestaat niet meer en veevoer wordt tegenwoordig verkocht in bulk door grote bedrijven.

De vrijwilligers van het museum zijn dit jaar bezig met het controleren en fotograferen van de giften. Dat leidt soms tot verrassende ontdekkingen. Zo kregen wij jaren geleden een doosje van bakeliet. Het stond genoteerd als huishoudelijk voorwerp. Zo was het in het verleden gebruikt. De tekst “Kart Vorl. IFH 16/18” laat echter zien dat het een ontstekerdoosje is van een Duitse Veldhouwitser die is gebruikt in de Tweede Wereldoorlog.

Voor meer alledaagse en bijzondere voorwerpen uit uw eigen verleden kom zelf kijken in het dorpsmuseum van Schalkwijk en Tull en ’t Waal.

Waardering

Dat het museum wordt gewaardeerd, blijkt uit de selectie van de giften die het museum in de afgelopen jaren heeft gekregen. Van alledaagse voorwerpen die tegenwoordig niet meer zo alledaags zijn tot bijvoorbeeld een maquette annex collectebus van de sporthal die in 1967 in Schalkwijk is gebouwd. Het museumgebouw, voorheen het hoofdmagazijn van het Hoogheemraadschap van de Lekdijk Bovendams, is op zich ook al de moeite waard om te bekijken.

Giften: nieuwe tentoonstelling sinds 24 april 2020

Sinds zondag 24 april is in Museum Dijkmagazijn De Heul aan de Provincialeweg 70 in Schalkwijk een nieuwe tentoonstelling te zien: een selectie uit de giften die in de afgelopen jaren zijn ontvangen.

Sinds de oprichting meer dan twintig jaar geleden heeft het museum van inwoners van Schalkwijk en Tull en ’t Waal en omliggende plaatsen meer dan duizend kleine en grote voorwerpen gekregen. Deze voorwerpen worden vaak gebruikt bij tentoonstellingen over een bepaald thema. Deze keer zijn de voorwerpen zelf het thema. In het museum is een kleine selectie te zien. De rieten wieg uit 1906, gevlochten door Kees van Gent van de Achterdijk, is een van oudste voorwerpen. Vergelijkbaar in omvang (groot) en ouderdom is een epidiascoop projector van de firma Liesegang uit Düsseldorf.

Voorwerpen die veel jonger zijn, lijken ook al een eeuw oud. Zo beschikt het museum over een collectie 45 toerenplaatjes die gebruikt zijn op de basisschool in de jaren 80 van de vorige eeuw. De vorm is misschien “verouderd”, de onderwerpen zijn soms echter verrassend actueel. Op een van de plaatjes zingt Martin Brozius, begeleid door de Rijkspolitiekapel, het anti vandalisme lied “Jan Vandaal”.

Voor meer alledaagse en bijzondere voorwerpen uit uw eigen verleden kom zelf kijken in het dorpsmuseum van Schalkwijk en Tull en ’t Waal.

Het museum biedt de mogelijkheid om snel meer te zien over meer dan 2000 jaar geschiedenis van Tull en ’t Waal en Schalkwijk. Het museum is gevestigd in het voormalige hoofdmagazijn van het Hoogheemraadschap van de Lekdijk Bovendams. Op zich al de moeite waard. De oudste geschiedenis is zichtbaar via archeologische vondsten uit de Romeinse tijd en daarvoor. Dan maakt het museum een sprong naar de zeventiende eeuw met een grote maquette van het Kasteel van Schalkwijk. Meer recent zijn de tentoonstellingen over de Waterlinie en smederijen in Schalkwijk, Tull en ’t Waal en ’t Goy. Uit nog recentere tijd is de tentoonstelling over het in 2012 gesloten cultureel centrum Het Gebouw.

Kasteel Schalkwijk herbouwd

Een van de ideeën ter bevordering van het toerisme op het Eiland van Schalkwijk is het herbouwen van de Ridderhofstad Schalkwijk aan de Tetwijkseweg. Dat is inmiddels gelukt! Van bouwverkeer heeft u weinig gemerkt. Het gaat om een schaalmodel van één op honderd dat is gebouwd door een van de vrijwilligers van Museum Dijkmagazijn De Heul. De maquette bestaat behalve uit het kasteel ook uit het omliggende terrein, inclusief grachten en de huidige tuin van Jonkheer Ram. In totaal is de maquette ruim één bij anderhalve meter groot. Het model is onderdeel van de nieuwe tentoonstelling die op eerste paasdag 31 maart 2013 officieel werd geopend om 11.30 uur in het museum aan de Provincialeweg 70 in Schalkwijk.